Šta je bio Informbiro i da li ste znali da je Beograd bio izabran za njegovo prvo sedište?

Na današnji dan, 27. septembra 1947. godine, u Varšavi je osnovan Informacioni biro komunističkih i radničkih partija (poznat kao Informbiro), koji je predstavljao jedno od ključnih savetodavnih i koordinacionih tela devet evropskih komunističkih partija.

Ovaj događaj je bio rezultat inicijative Sovjetskog Saveza sa ciljem ujedinjenja i koordinacije aktivnosti komunističkih partija širom Evrope u posleratnom periodu, a posebno u kontekstu Hladnog rata koji je već bio na pomolu.

Informbiro je u početku imao sedište u Beogradu, što je svedočilo o značaju Jugoslavije i jugoslovenske Komunističke partije. Međutim, ta veza nije potrajala dugo. Već u proleće 1948. godine, nakon sukoba između Tita i Staljina, koji je doveo do poznate Rezolucije Informbiroa iz juna iste godine, sedište je premešteno u Bukurešt.

Ideološka i politička uloga

Osnivanje Informbiroa odražavalo je sve veći uticaj Sovjetskog Saveza na evropske komunističke partije u trenutku kada su se formirale posleratne evropske političke sfere. Glavni ciljevi Informbiroa bili su pružanje smernica i koordinacija komunističkih partija kako bi se osiguralo da one ostanu lojalne sovjetskom modelu komunizma. To je uključivalo podršku za sovjetske ideje o upravljanju državom, ekonomskom planiranju i društvenim reformama, ali i zaštitu od uticaja zapadnih sila i "buržoaskih" elemenata.

Beograd kao prvi centar Informbiroa

Sedište Informbiroa je prvo bilo postavljeno u Beogradu, što je pokazivalo bliskost između Sovjetskog Saveza i Jugoslavije u tom periodu. Tito je bio viđen kao ključni saveznik Staljina, a Jugoslavija kao značajan faktor u sovjetskim planovima za širenje uticaja u Istočnoj Evropi. Međutim, ubrzo se pokazalo da Tito nije bio spreman da slepo prati sovjetske direktive, što je na kraju dovelo do raskola između Jugoslavije i Informbiroa 1948. godine.

Posledice i premeštanje sedišta

Nakon sukoba sa Titom, koji je kulminirao Rezolucijom Informbiroa u junu 1948. godine, u kojoj je Jugoslavija optužena za revizionizam, sedište ove organizacije je premesteno u Bukurešt. Ovaj raskol između Jugoslavije i Sovjetskog Saveza imao je dalekosežne posledice po komunistički svet i doveo je do izolacije Jugoslavije unutar komunističkog bloka, ali i jačanja Titovog autoriteta unutar zemlje.

Danas, osnivanje Informbiroa ostaje kao podsećanje na burne političke odnose između evropskih komunističkih partija u periodu Hladnog rata i na značajnu ulogu koju je Jugoslavija igrala u tim dešavanjima pre nego što je krenula putem nesvrstanih.

Bonus video

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi