Istorija beogradskih mostova: Simboli grada koji spajaju obale naše prestonice (FOTO)

Stari Beograd krenuo je u Novi, Novi u stari, kao i svakog jutra. Mostovi su puni automobila. I jedni i drugi misle da je bolje na drugoj strani. Kad utvrde da nije, vratiće se tamo odakle su pošli.

Reči Duška Radovića, izgovorene sa vrha Beograđanke, i danas odzvanjaju istim žarom. I ovog jutra građani prelaze mostove prestonice, putujući ka svojim odredištima. Portal 24sedam izdvojio je zanimljive činjenice o simbolima koji spajaju ljude i gradove.

Beograd ima 10 mostova, od kojih dva prelaze preko Dunava, dok ostali spajaju obale reke Save. Od osam mostova na Savi, tri su namenjena železničkom saobraćaju, dva isključivo drumskom, dok preostali služe za mešoviti saobraćaj.

Stari železnički most

Prvi most u Beogradu izgrađen je tek u 19. veku – železnički most na Savi, koji je imao primarnu funkciju da poveže evropske prestonice sa Carigradom. Most je dva puta rušen: prvi put na početku Prvog svetskog rata, kada su četnici Jovana Stojkovića Babunskog minirali most između 28. i 29. juna 1914, u trenutku kada su austrougarski vojnici pokušavali da uđu u grad vozom; drugi put je srušen greškom, u noći između 10. i 11. aprila 1941, kada je bombardovan na domaće vojnike koji su se povlačili prema Ostružnici, pri čemu je poginulo 95 ljudi.

 

Po najnovijim planovima, ovaj most trebalo bi da bude pretvoren u pešačko-biciklističku saobraćajnicu.

Zanimljiva anegdota vezana za ovaj most jeste da su projektanti zaboravili da uračunaju težinu farbe potrebne za čitav most, pa je od tog estetskog dodatka odustalo, kako farba ne bi narušila stabilnost mosta.

Profimedia

Novi železnički most

Novi železnički most prostire se preko reke Save, a izgrađen je u sklopu rekonstrukcije beogradskog železničkog čvora (tzv. rešenja "Prokop"). Most je dvokolosečni i nalazi se 250 metara uzvodno od Starog železničkog mosta.

Most sa kosim kablovima izabran je kao glavno rešenje zbog male buke i estetike, a u vreme izgradnje predstavljao je jedinstveno rešenje u svetu.

Profimedia

Savski most

Savski most, najniži most u Beogradu namenjen putnom saobraćaju, koristi se i za tramvaje. Ovaj most je od miniranja, 20. oktobra 1944. godine, spasio beogradski učitelj Miladin Zarić.

24sedam/Goran Sivački

Tokom Drugog svetskog rata, nacisti su ga nazvali Most Princa Eugena, dok je nakon rata među lokalnim stanovništvom bio poznat kao Nemački most. Danas se vodi polemika o njegovoj sudbini, a prema anketi iz 2019. godine, građani su izrazili želju da most bude preseljen u park Ušće i preuređen u ugostiteljski objekat.

Profimedia

Brankov most

Brankov most je pretrpeo brojne promene imena, izgleda i države. Prvobitno je nosio naziv Most viteškog kralja Aleksandra Ujedinitelja iz 1934. godine. Rušen je i obnavljan četiri puta, a 1956. dobio je naziv Most bratstva i jedinstva.

Iako danas nosi naziv Brankov, ostaje nedoumica da li je most nazvan po piscu Branku Ćopiću, koji je izvršio samoubistvo skokom sa mosta, ili po pesniku Branku Radičeviću, po kome je nazvana ulica koja se nastavlja na most

Malo je poznato da je Brankov most zapravo sastavljen od dva nezavisna mosta – deo ka Novom Beogradu je 15 godina stariji od drugog. Zbog urbanizacije i povećane potrebe za saobraćajem, kapacitet mosta je proširen.

Profimedia

Most Gazela

Najprometniji most u Beogradu je svakako Most Gazela, deo auto-puteva E-70 i E-75. Njegova konstrukcija kombinacija je sistema greda i luka, a izgrađen je 1970. godine s kapacitetom od 38.000 vozila dnevno. Do 2012. godine, pre nego što je Most na Adi pušten u saobraćaj, Gazela je trpela opterećenje od 165.000 vozila dnevno, četiri puta više nego što je prvobitno predviđeno.

Prema čuvenoj anegdoti, Jovanka Broz je prilikom posete gradilištu mosta Gazela, bila začuđena kako će most da stoji bez ijednog podupirača na sredini. Tako mnogi sada tvrde da naziv mosta potiče upravo od toga što je, posmatrano iz profila, Jovanku ta konstrukcija podsetila na afričku gazelu koja u trku prelazi preko reke.

Profimedia

Most na Adi

Najmoderniji i za mnoge najlepši most u Beogradu je Most na Adi, svečano otvoren uz novogodišnji vatromet 2012. godine.

On je jedinstven po tome što je najveći most sa jednim stubom na svetu, a dužina kablova koji drže most približna je razdaljini između Beograda i Kijeva – oko 1.000 kilometara.

Profimedia

Pančevački most

Jedan od dva mosta preko Dunava je Pančevački most. Prvobitno je bio namenjen železničkom saobraćaju, ali je pušten u upotrebu 1935. godine, kada je nosio ime Kralja Petra Drugog.

Most je srušen 1941. godine, kako bi se usporilo napredovanje nacista, a obnovljen je 1946. godine. Drumski deo otvoren je 29. novembra, na Dan republike.

24sedam/ Katarina Mihajlović

Pupinov most

Veza između Zemuna i Borče preko Dunava je Pupinov most. Iako ga je kineska kompanija finansirala, most je prvobitno bio poznat kao "Kineski".

Profimedia

Oktobra 2014. godine dobio je ime Pupinov most, po srpskom naučniku Mihajlu Pupinu.

Profimedia

Bonus video

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi