Od oronulog zdanja do centra nove industrije: Stara "Ložionica" postaje kreativni centar (FOTO)

Ložionica nekadašnje beogradske železničke stanice, koja je stacionirana ispod Mostarske petlje, kod Savske ulice, uskoro će postati centar nove kreativne industrije!

Na međunarodnom urbanističko-arhitektonskom konkursu za rekonstrukciju nekadašnje zgrade "Ložionice", koji su Vlada Republike Srbije, Kancelarija za informacione tehnologije i elektronsku upravu raspisali polovinom avgusta, prvu nagradu od 28.000 dolara odnelo je idejno rešenje AKVS arhitektura iz Beograda, koji čine Anđela Karabašević Sudžum, Vladislav Sudžum, Ana Petrović, Marija Matijević, Zoja Milić i saradnik Vuk Zlatković.

Projekat kreativno-inovativnog multifunkcionalnog centra "Ložionica" ima za cilj da kroz sinergiju starog i novog doprinese prirodnom, društvenom i semantičkom ozdravljenju prostora nekadašnje Okretnice, Ložionice i Vodotornja Železničke stanice Beograd i njenog neposrednog okruženja, kao i da predmetnu lokaciju strateški pozicionira kao simbolično mesto savremenog progresa u domenu kreativnih industrija i šire.

Promo/AKVS

Sinergija starog i novog se odnosi, sa jedne strane, na tretman pojedinačnih celina kulturno-istorijskog nasleđa koje se čuvaju – Ložionica, Okretnica i Vodotoranj, a sa druge na odnos projekta prema celini predmetne lokacije, odnosno na uvođenje novih građenih struktura u okviru osetljivog, istorijski i kulturološki izuzetno značajnog prostornog ambijenta.

Nove strukture sa postojećim elementima nasleđa stupaju u energetski intenzivan dijalog, što naglašava i čuva kvalitete i starog i novog, i istovremeno gradi novu savremenu prostornu celinu multifunkcionalnog centra "Ložionice", koja kao jedinstven entitet doseže daleko dalje od pojedinačnih elemenata koji je čine.

Vraćanje osećaja celine

Prostorna celina Ložionice, Okretnice i Vodotornja predstavlja svojevrsni živi dokument industrijske arheologije Beograda, kako tehnološkog razvoja železnice kroz istoriju, tako i značajnih prekretnica u životima samih Beograđana.

Projektom se teži oživljavanju celine koja je višegodišnjim nekorišćenjem prostora prekinuta, na način da se nova namena prostora lako nadoveže na postojeću prostornu logiku železničkog postrojenja i da je pažljivo nadogradi.

Kako je sve počelo?

Beogradska železnička stanica počela je sa radom 1884. i to je godina koja je rimskim brojevima upisana u zgradu Stare železničke stanice, danas iza spomenika Stefanu Nemanji.

U to vreme je ložionica, zgrada pravougaonog oblika, bila na mestu iza današnje Pošte i služila je da se u njoj založi vatra i zagreje voda koja će da pokreće parnu mašinu u lokomotivi. 

Protokom vremena, posle vihora Prvog svetskog rata i nastanka Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca ovo železničko čvorište postalo je mnogo značajnije, što je zahtevalo i izgradnju novog modernog kompleksa ložionice.

Dotad je bio dominantan pravac sever-jug koji je podrazumevao povezivanje sa velikim evropskim centrima, tako je Beograd bio prugom povezan sa Bečom i Peštom, međutim, novonastala država je iziskivala povezivanja istok-zapad, zbog čega dolazi do velikih promena.

Nedugo potom počela je i izgradnja ložioničkog kompleksa, a inženjer Nikola Raičković je projektovao polukružnu halu izgrađeno od armiranog betona. 

Oblik polukruga ili potkovice odabran je namerno da bi iz svakog odeljka lokomotiva mogla nesmetano da izlazi direktno na okretnicu i bude usmerena na kolosek na koji je potrebno.

Osim ložionice, tu su se nalazile i radionice za popravku vagona, kovačnicu, livnicu, strugaru, a prema Gazeli bila i upravna zgrada.

Završena je 1925, a počela sa radom 1926. godine.

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi