Nekada je za čist Beograd bilo zaduženo 200 konja i 100 zaprežnih kola: Kako je pre 138 godina nastala "Čistoća"

U Beogradu se danas navršava tačno 138 godina otkako je JKP "Gradska čistoća" zvanično zaduženo za održavanje javne higijene u srpskoj prestonici. 

Aktom nekadašnje Beogradske opštine od 1. avgusta 1884. godine regulisano je naplaćivanje usluga iznošenja smeća, što se uzima kao dan osnivanja "Čistoće". 

Kako je "Čistoća" stigla na "Pionir"

Printscreen/ Youtube, DW Fokus

Nekadašnji predsednik beogradske opštine, Milutin Petrović, došao je 1932. na plac "Pionir", gde je danas locirana "Gradska čistoća", i lično napravio idejnu skicu za postavljanje pojedinih zgrada.

Svojim štapom on je na zemlji obeležio garaže u vidu potkovice, a u pozadini garaže na rastojanju od oko 60 metara postavio zgradu za smeštaj konja.

Tako su, po njegovoj zamisli, u periodu od 1933. i 1934. izgrađena dva objekta između kojih se nalazio jedan poveći plato, oivičen jablanovima. 

Na tom platou je bilo smešteno u velikim kupastim kamarama seno i slama, dok se na drugom kraju deponovalo stajsko đubre koje bi u rano proleće kupovali seljaci okolnih sela, a katkad je đubre prodavano pojedincima po određenoj ceni za jedna kola.

Na ovim objektima i dan-danas stoji metalni grb grada Beograda, a na garaži mermerna ploča na kojoj je uklesano kada je građena i ko je izvodio tehničke radove.

11 auto-čistilica i 200 konja

Profimedia

"Čistoća" je neposredno pred Drugi svetski rat raspolagala sa 118 raznih motornih vozila koja su služila isključivo za održavanje čistoće na ulicama i trgovima kao i za iznošenje i deponovanje gradskog smeća. 

Od toga je bilo: 11 auto-čistilica, 24 auto-prskalice, 20 tzv. "kuka", specijalnih vozila za iznošenje smeća, dve cisterne za iznošenje fekalija, devet buldožera za ravnanje i nabijanje smeća na deponijama, 19 raznih teretnih i poluteretnih automobila i pet motocikala koji su služili za obilazak i kontrolu terena i za druge svrhe. Osim toga, "Čistoća" je raspolagala i sa oko 200 konja i stotinak raznih zaprežnih vozila, takođe za iznošenje smeća iz domaćinstava.

U predratnom periodu higijena grada je održavana istim intenzitetom i leti i zimi. Kada bi sneg pao, svako bi morao sa prostora ispred svoje kuće ili dućana da ga ukloni. 

Trgovci i vlasnici stambenih zgrada su imali hauzmajstore koji su čistili sneg. Vlasnici malih kuća sami su čistili i sakupljeno smeće bacali na mesta koja su za to bila predviđena. U ovom periodu grad je uglavnom bio čist.

Briga o 11 beogradskih opština

24sedam/S.Š.

U delokrugu "Čistoće" je 11 beogradskih opština koje obuhvataju gotovo pola miliona domaćinstava, sa preko 25 miliona stambenog i više od 13 miliona kvadratnih metara poslovnog prostora. 

Zaposleno je 2.845 radnika i 259 povremenih radnika. Radnici i mehanizacija redovno čiste 2.250 gradskih ulica, čija je površina oko 16,5 miliona kvadratnih metara. 

Pranje beogradskih ulica počinje čim spoljna temperatura premaši četiri stepena Celzijusa, iz cisterni ili direktno iz hidrantske mreže obuhvaćeno je oko 13 miliona kvadratnih metara javnih površina. 

Takođe, "Čistoća" dnevno prikupi i deponuje oko 1.500 tona smeća. 

Ovo javno komunalno preduzeće je danas ušlo u proces savremenog ekološkog inženjeringa u oblasti održavanja komunalne higijene čime odgovorno učestvuje u održavanju i funkcionisanju urbanog sistema grada i očuvanju kvaliteta životne sredine u Beogradu.

Bonus video

Instalirajte našu iOS ili android aplikaciju – 24sedam Vest koja vredi